Przepukliny ściany brzucha należą do jednych z najczęściej występujących schorzeń chirurgicznych. Choć obie – przepuklina pępkowa i przepuklina w kresie białej – rozwijają się w obrębie przedniej ściany jamy brzusznej, różnią się lokalizacją, budową i przyczynami. Ich wspólnym mianownikiem jest osłabienie powłok brzusznych, wynikające z budowy anatomicznej, które prowadzi do uwypuklenia się zawartości jamy brzusznej (np. fragmentu sieci lub jelita) poza ich prawidłowe położenie.
Przepuklina pępkowa – najczęściej u dzieci i kobiet po ciąży
Przepuklina pępkowa (hernia umbilicalis) powstaje w okolicy pierścienia pępkowego. U noworodków i małych dzieci wynika zwykle z niepełnego zarośnięcia pierścienia pępkowego po urodzeniu. U dorosłych pojawia się najczęściej u kobiet po wielu ciążach, u osób z nadwagą, wodobrzuszem lub po dużych zabiegach chirurgicznych i często stan ten jest związany z przetrwałą przepukliną pępkową wieku dziecięcego.
Objawy przepukliny pępkowej:
- miękkie, elastyczne uwypuklenie w okolicy pępka, widoczne przy kaszlu, śmiechu lub wysiłku,
- uczucie ciągnięcia, dyskomfortu lub bólu w okolicy pępka,
- w przypadku uwięźnięcia przepukliny (sytuacja ta dotyczy tylko pacjentów dorosłych) – silny ból, twardość, zaczerwienienie skóry, nudności i wymioty (stan wymagający pilnej interwencji chirurgicznej).
Leczenie przepukliny pępkowej u dzieci
U dzieci niewielkie przepukliny często zamykają się samoistnie do 3-5 roku życia. U dorosłych leczenie jest wyłącznie chirurgiczne – wykonuje się zabieg plastyki pierścienia pępkowego, często z użyciem siatki wzmacniającej, aby zapobiec nawrotom. W wieku dziecięcym, od okresu późno przedszkolnego, można rozważyć leczenie chirurgiczne dużych przepuklin pępkowych, jako zabieg mniej inwazyjny zapobiegający powikłaniom w późniejszym wieku.
Przepuklina w kresie białej – problem dorosłych z osłabieniem powłok brzusznych
Przepuklina w kresie białej (hernia linea alba) powstaje w linii środkowej brzucha, między mostkiem a pępkiem, w miejscu, gdzie łączą się rozcięgna mięśni prostych brzucha. Do jej powstania prowadzi osłabienie tkanki łącznej, które może być skutkiem otyłości, długotrwałego kaszlu, zaparć, ciężkiej pracy fizycznej lub zaburzeń kolagenu. U dzieci możemy mieć do czynienia z małymi przepuklinami rzekomymi kresy białej jako uwypuklanie się podściółki tkankowej w obrębie naczyń przeszywających kresę białą – rozcięgna mięśni prostych.
Objawy przepukliny w kresie białej:
- wyczuwalne zgrubienie lub guzek na środku brzucha,
- ból nasilający się przy napinaniu mięśni (np. podczas wstawania, kaszlu lub podnoszenia ciężarów),
- uczucie „rozchodzenia się” mięśni brzucha, czasem towarzyszące uczucie pieczenia lub ucisku,
- w większych przepuklinach u pacjentów dorosłych – ryzyko uwięźnięcia fragmentu jelita, co może prowadzić do niedrożności.
Leczenie
Jedyną skuteczną metodą jest zabieg chirurgiczny – klasyczny lub laparoskopowy, polegający na zamknięciu wrót przepukliny i wzmocnieniu osłabionego miejsca siatką syntetyczną. W przypadku niewielkich przepuklin możliwe jest wykonanie tzw. rekonstrukcji kresy białej, szczególnie gdy towarzyszy jej rozejście mięśni prostych brzucha (tzw. diastasis recti).W przypadku dzieci zabieg chirurgiczny polega na usunięciu uwypuklających się tkanej z zaszyciem otworu kresy białej.
Umów konsultację w Chirurga Bednarska Poznań
Zarówno przepuklina pępkowa, jak i przepuklina w kresie białej to schorzenia, których nie należy lekceważyć. Choć początkowo objawiają się jedynie niewielkim uwypukleniem, z czasem mogą prowadzić do poważnych powikłań, w tym uwięźnięcia jelit. Wczesna konsultacja chirurgiczna w Chirurgia Bednarska, właściwa diagnostyka (USG, TK) i planowe leczenie operacyjne pozwalają uniknąć nagłych interwencji i zapewniają trwały efekt estetyczny oraz funkcjonalny.
